Urazy na stoku - co powinieneś wiedzieć?

Narciarstwo może być niebezpieczne z powodu ryzyka urazów, które mogą wystąpić podczas jazdy na stoku. Najczęstsze urazy narciarskie obejmują kontuzje kolana i barku, które często wynikają z upadków. Według SnowTrex, 84% wszystkich urazów narciarskich powstaje z winy własnej i następuje na skutek upadku, a jedynie 6% wypadków narciarskich ma miejsce w wyniku zderzenia z innymi narciarzami. Główne przyzczyny urazów na stoku to duże prędkości, trudne warunki śniegowe, kolizje z innymi narciarzami oraz newłaściwa technika jazdy. 

Dlatego tak ważne jest, aby narciarze przestrzegali zasad bezpieczeństwa, nosili odpowiednie wyposażenie ochronne, a także byli świadomi swoich umiejętności i granic. Warto również korzystać z oznakowanych tras i przestrzegać wszelkich oznaczeń bezpieczeństwa na stoku. Zobacz, jak się zahować, kiedy na stoku ktoś ulegnie wypadkowi i jak pomóc tak, aby nie zaszkodzić. 

Wybierając się na szusowanie na stoku nie myślimy o tym, że może nam się coś przytrafić. Wierzymy, że jesteśmy „niezniszczalni” i nieszczęśliwe wypadki zdarzają się innym, ale nie nam. Takie myślenie jest błędne i musimy sobie uświadomić, że wypadku nie przewidzimy. I w myśl staropolskiego przysłowia „przezorny zawsze ubezpieczony” powinniśmy ubezpieczyć się na wszelką i każdą ewentualność.

Najczęstsze urazy w narciarstwie

Prawdopodobieństwo każdego urazu, do którego dochodzi na stoku, można zminimalizować odpowiednim przygotowaniem. 

Urazy kolana

• Urazy kolana są najczęstszą kontuzją w narciarstwie, zarówno wśród kobiet, jak i mężczyzn.
• Różnice między płciami są znaczące, przy czym kobiety są bardziej narażone na urazy kolan.
• Najczęstszą przyczyną urazów kolan są nagłe ruchy skrętne, które są charakterystyczne dla jazdy na nartach.

Urazy barku

• Urazy barku są drugą co do częstości kontuzją w narciarstwie, szczególnie wśród mężczyzn.
• Najczęstszą przyczyną urazów barku są upadki na wyprostowaną rękę.

Urazy tułowia

• Urazy tułowia są trzecią co do częstości kontuzją w narciarstwie.
• Najczęstszą przyczyną urazów tułowia są upadki na plecy lub bok.

Urazy bioder, ud i łydek

• Urazy bioder, ud i łydek są czwartą i piątą co do częstości kontuzją w narciarstwie.
• Najczęstszą przyczyną urazów bioder, ud i łydek są upadki na nogi.

Aby zmniejszyć ryzyko urazów na nartach, należy:

• ciągle szlifować naukę jazy na nartach,,
• stosować odpowiedni sprzęt ochronny,
• jeździć zgodnie z zasadami bezpieczeństwa,
• korzystać ze szlaków oznakowanych,
• nie przeceniać swoich możliwości,
• w razie potrzeby - skorzystać z lekcji doszkalających z instruktorem.

Czy EKUZ w przypadku urazu na stoku wystarczy?

Jeżeli jedziemy na lodowce do Austrii, Francji czy Szwajcarii możemy wyrobić sobie Europejską Kartę Ubezpieczenia Zdrowotnego (EKUZ), która upoważnia do skorzystania z pomocy medycznej w krajach UE lub EFTA. Warto jednak wiedzieć jaki zakres ma ta karta oraz w jakich sytuacjach i gdzie będzie obowiązywała.

EKUZ:

• Działa wyłącznie na terenie 28 krajów Unii Europejskiej oraz w 4 państwach członkowskich EFTA.
• Obejmuje zasięgiem terytoria francuskie: Gwadelupę, Martynikę, Reunion i Gujanę Francuską; terytoria portugalskie: Azory i Maderę; oraz terytoria hiszpańskie: Majorkę, Minorkę, Ibizę i Wyspy Kanaryjskie.
• Działa wyłącznie w publicznych placówkach medycznych, za świadczenia uzyskane w prywatnym gabinecie lub szpitalu będziemy musieli zapłacić z własnej kieszeni.
• Upoważnia do skorzystania ze świadczeń medycznych, ale w sytuacjach, gdy taka pomoc jest konieczna.
• Działa na zasadach obowiązujących w kraju pobytu, oznacza to, że jeżeli w danym państwie obowiązuje system współpłacenia przez pacjenta, to posiadacz EKUZ również będzie musiał dopłacić do udzielonego świadczenia medycznego.
• Nie pokrywa kosztów transportu medycznego do Polski.
• Skorzystać z karty mogą wyłącznie osoby ubezpieczone w NFZ.

Alternatywą dla EKUZ jest dobrze dopasowana polisa narciarska. Zaletą tego ubezpieczenia jest brak ograniczeń terytorialnych oraz to, że nie podlega ono przepisom kraju pobytu. Oznacza to, że zapewnia pokrycie kosztów leczenia bez względu na status placówki. Ponadto, polisę można rozszerzyć o NNW, ubezpieczenie bagażu i sprzętu narciarskiego oraz odpowiedzialności cywilnej (OC). Wybierając polisę narciarską przez naszą porównywarkę należy pamiętać o zaznaczeniu odpowiedniego pola dotyczącego uprawiania sportu. W sytuacji, jeżeli jadąc na narty tego nie zaznaczymy, a na stoku doznamy kontuzji, ubezpieczyciel może nie wypłacić odszkodowania - mówi Magdalena Kajzer, specjalista ds. ubezpieczeń narciarskich w rankomat.pl

    Uraz na stoku? Ubezpiecz się i korzystaj z urlopu

Uraz na stoku - zabezpiecz miejsce wypadku

W tym celu najprościej będzie oznaczyć taki punkt poprzez wbicie skrzyżowanych kijków bądź nart kilka metrów powyżej uczestników kolizji – tak, by następne jadące z góry osoby wiedziały, że należy ominąć dane miejsce, by szkody nie poniosła większa ilość użytkowników stoku. Oczywiście jeżeli kontuzjowana osoba jest w stanie przenieść się możliwie blisko skraju stoku warto przetransportować ją w takie miejsce i tam po oznaczeniu terenu udzielać pomocy – łatwiej będzie wyminąć kogoś leżącego na skraju stoku niż na jego środku.

źródło: materiały własne

Wezwij pomoc jeśli to konieczne

Jeśli uraz jest poważny i nie wystarczy tylko chwila odpoczynku po upadku – najlepiej będzie wezwać pomoc. Nie starajmy się sami sprowadzać np. kogoś ze złamaną nogą na dół stoku, od tego w kurortach narciarskich są ratownicy medyczni, by pomóc w takich przypadkach. Jeśli zdecydujemy się na samodzielną akcję ratowniczą możemy wyrządzić, zarówno poszkodowanemu jak i sobie, więcej krzywdy niż pomocy. Pomoc w przypadku kolizji na stoku wezwać możemy dzwoniąc pod numer 601 100 300 lub pod uniwersalny numer alarmowy 112. Przez telefon należy podać miejsce zdarzenia oraz opisać stan poszkodowanego, a także nakreślić osobie przyjmującej zgłoszenie jaki rodzaj kontuzji się przydarzył (uraz nogi, głowy, ręki itp.). Ważne jest, by podać liczbę osób, które będą wymagać pomocy medycznej.

Jak zgłosić uraz na stoku?

Nie bez znaczenia jest kolejność podawanych podczas zgłaszania wypadku informacji. Najważniejsze i niezbędne podajemy na samym początku. Telefon bowiem może stracić zasięg lub rozładować się. Wówczas, gdy na pierwszym miejscu poinformujemy o miejscu, w którym się znajdujemy, ratownicy bez dalszych informacji będą wiedzieli, gdzie udać się na akcję. Przyjęta kolejność informowania ratowników:

źródło: materialy własne

Pamiętajmy także, żeby nie rozłączać się jako pierwszy. Dyżurny przyjmujący zgłoszenie może mieć dodatkowe pytania. A jeśli rozłączymy się przed podaniem numeru telefonu, ratownicy nie będą mieli możliwość oddzwonienia, gdy przykładowo nie będą mogli znaleźć miejsca naszego położenia. Jeżeli poszkodowany posiada polisę turystyczną należy również zgłosić niezwłocznie szkodę do Ubezpieczyciela. Numer centrum alarmowego znajduje się na polisie.

Warto wiedzieć, że spowodowana przez nas szkoda na stoku może skończyć się roszczeniami ze strony poszkodowanego. Ma on prawo domagać się odszkodowania za zniszczony sprzęt, zwrot kosztów leczenia, a także rekompensaty za ból, cierpienie oraz nieudany urlop. Wówczas możemy spodziewać się wysokiego rachunku do zapłaty. Przed tego typu dodatkowymi kosztami ochroni nas ubezpieczenie OC, dzięki któremu odpowiedzialność finansowa przechodzi na ubezpieczyciela.

Udziel pomocy poszkodowanemu (jeśli potrafisz)

Udzielanie pomocy poszkodowanemu na stoku narciarskim jest istotnym elementem bezpiecznej praktyki narciarskiej. Jeśli jednak nie wiesz, jak udzielić pomocy, nie rób tego i poczekaj na odpowiednie służby. Najważniejsze rzeczy, o których powinieneś pamietać, to:

• Nie pozostawiaj poszkodowanego bez opieki. Zostań przy nim do czasu nadejścia pomocy medycznej. To ważne, aby zapewnić wsparcie emocjonalne i monitorować jego stan.
• Oceń stan poszkodowanego. Jeśli jest nieprzytomny, sprawdź jego oddech i puls. Jeśli jest przytomny, zapytaj go o dolegliwości i unikaj przemieszczania go, jeśli to możliwe.
• Sprawdź, czy miejsce wypadku jest bezpieczne. Upewnij się, że nie ma zagrożenia lawinowego, spadających gałęzi czy innych niebezpiecznych warunków.
• Ostrzeż innych narciarzy przed miejscem wypadku, aby uniknąć kolejnych kolizji. Użyj ewentualnie oznaczeń, takich jak flagi ratownicze, aby zwrócić uwagę.
• Zachowaj spokój i działaj odpowiedzialnie. Unikaj zbytniej paniki i podejmuj starania mające na celu utrzymanie spokoju zarówno u poszkodowanego, jak i wśród innych osób na stoku.

Pomoc na stoku - czy to jest płatne?

W Polsce nie płacimy za pomoc ratowników w górach. Do akcji ratunkowej rusza najczęściej Górskie Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe, czyli GOPR lub Tatrzańskie Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe, czyli TOPR, a ich pomoc jest darmowa dla osoby poszkodowanej lub poszukiwanej. Sytuacja nie wyglada jednak tak samo w przypadku innych krajów europejskich. Służby ratownictwa górskiego, które działają jako część systemu publicznego bezpieczeństwa i w większości państw za granicą pomoc ratowników górskich jest płatna w 100% przez poszkodowanego. 

Pomoc ratowników górskich obejmuje poszukiwanie i ratunek w terenach górskich, gdzie standardowe służby ratunkowe mogą napotykać trudności ze względu na trudne warunki terenowe. Pracują oni zazwyczaj w porozumieniu z lokalnymi służbami ratunkowymi. Jednakże, istnieją pewne przypadki, w których mogą być naliczane opłaty, na przykład jeśli osoba musi zostać przetransportowana śmigłowcem lub jeśli zdarzenie wynika z lekkomyślności, nieodpowiedzialnego zachowania lub naruszenia przepisów bezpieczeństwa. Warto zauważyć, że systemy i zasady mogą się różnić w zależności od kraju. Zawsze jednak bezpieczeństwo jest priorytetem, a pomoc ratowników górskich jest świadczona w celu ochrony życia i zdrowia.

Ile kosztuje ratownictwo górskie za granicą?

Koszt jednej interwencji może wynieść od kilkuset euro – udzielenie pomocy na miejscu i zwiezienie poszkodowanego ze stoku narciarskiego do karetki - do nawet kilkudziesięciu tysięcy euro. Sam start śmigłowca ratunkowego wycenia się mniej więcej na około 5000 euro (w Austrii według Mondial Assistance – dokładnie 4275 euro). Samo założenie opatrunku na zwichniętą nogę to koszt 500 EUR. Cała akcja ratownicza, łącznie z transportem do szpitala, może wynieść 10 000 EUR. 

Najlepszym sposobem na zbaepzieczenie się przed takimi kosztami jest odpowiednio dopaswoana polisa narciarska. 

Co powinna zapewiać dobra polisa narciarska?

Dobrze dopasowana polisa narciarska to gwarancja spokoju podczas wyjazdu na narty. Deccydując się na wybór konketnego ubezpieczenia weź pod uwagę przede wszystkim kierunke i długośc wyjazdu, stan zdrowia, plany i indywidualne oczekiwania. Poza tym, pamiętaj, aby Twoja polisa zapewniała Ci:

• odpowiednio wysoką sumę kosztów leczenia - optymalna polisa narciarska powinna obejmować również ubezpieczenie kosztów ratownictwa na co najmniej 6 000 euro. Niemniej jednak zaleca się, aby suma ta była możliwie jak najwyższa, ze względu na wysokie koszty opieki medycznej w krajach takich jak Austria, Francja, Szwajcaria czy Włochy. W rankomacie.pl, specjalistycznym kalkulatorze ubezpieczeń turystycznych, dostępne są polisy narciarskie oferujące zwrot kosztów akcji ratowniczej w górach nawet do 40 000 000 zł.
• ratownictwo - polisa narciarska obejmuje wszystkie wydatki związane z akcjami ratowniczymi, włączając w to opłaty za różne świadczenia. To także obejmuje koszty transportu z powrotem do kraju, co może być konieczne, gdy powrót samolotem lub samochodem jest niemożliwy. W takich sytuacjach może być wymagane skorzystanie z karetki pogotowia z asystą medyczną lub zarezerwowanie specjalnego miejsca na pokładzie samolotu.
• OC w życiu prywatnym - warto, aby optymalna polisa narciarska obejmowała także standardowe ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej (OC). Ten rodzaj ubezpieczenia może się przydać w sytuacji, gdy przypadkowo uszkodzisz sprzęt elektroniczny w hotelu. Koszty naprawy tego sprzętu zostaną pokryte przez ubezpieczyciela do wysokości określonej w umowie. Pamietaj równie, że od 1 stycznia 2022 r. we Włoszech wszyscy narciarze muszą posiadać polisę z OC!
• NNW - Optymalna polisa narciarska powinna dodatkowo zawierać ubezpieczenie następstw nieszczęśliwych wypadków (NNW). To ubezpieczenie stanie się pomocne, gdy podczas jazdy na nartach lub snowboardzie dozna się trwałego uszczerbku na zdrowiu, na przykład złamania nogi czy ręki. W zależności od powagi kontuzji, towarzystwo ubezpieczeniowe wypłaci odszkodowanie. Wysokość odszkodowania z tytułu NNW zostanie ustalona procentowo, bazując na tabeli zawartej w Ogólnych Warunkach Ubezpieczenia (OWU). Środki te mogą być wykorzystane na prywatne leczenie lub rehabilitację, dostosowując się do indywidualnych potrzeb.
• ubezpieczenie sprzętu narciarskiego - poza bagażem, istnieje możliwość ubezpieczenia również przewożonego w nim sprzętu sportowego i elektronicznego. Definicję tego sprzętu każdy ubezpieczyciel indywidualnie określa w Ogólnych Warunkach Ubezpieczenia (OWU). Zazwyczaj obejmuje on "narty biegowe lub zjazdowe wraz z wiązaniami, kijkami i butami narciarskimi, oraz deskę snowboardową wraz z wiązaniami i butami snowboardowymi". Możliwe jest ubezpieczenie tego sprzętu na wypadek zgubienia, zniszczenia lub kradzieży. Zasady ochrony, które musi przestrzegać właściciel, również są zawarte w OWU. Indywidualne sumy ubezpieczeń dla bagażu, sprzętu sportowego i elektronicznego są ustalane przez każdego ubezpieczyciela i zazwyczaj mieszczą się w przedziale od 800 do 6000 zł.

Ile kosztuje ubezpieczenie narciarskie?

Biorąc pod uwagę fakt, że zarówno leczenie, jak i akcje ratownicze za granicą sa bardzo drogie, koszt polisy narciarskiej jest znikomy. Dobre ubezpieczenie narciarskie, które zapewnia ochronę na wypadek nieplanowanych zdarzeń i konsekwencji z nimi związanych, to wydatek kilku złotych. 

Znajdź najlepsze ubezpieczenie!

Zasady bezpieczeństwa na stoku

Aby zmniejszyć ryzyko wypadku na nartach, pamietaj, aby:

• nauczyć się przed planowanym wyjazdem na nartach, opanować sprzęt w jak najlepszym stopniu,
• korzystać ze sprawdzonego sprzętu, który nie jest uszkodzony
• jeździć zgodnie z zasadami bezpieczeństwa, po wyznaczonych trasach.

Oto kilka konkretnych wskazówek, które pomogą Ci bezpiecznie jeździć na nartach:

• Zawsze noś kask. Jest to najskuteczniejszy sposób ochrony głowy w razie wypadku.
• Jedź w odpowiednim ubraniu i obuwiu. Upewnij się, że masz na sobie odzież, która zapewni Ci ciepło i ochronę przed urazami.
• Rozgrzewaj się przed wyjściem na stok. Rozgrzany organizm jest bardziej odporny na kontuzje.
• Szanuj innych narciarzy i snowboardzistów. Uważaj na innych użytkowników stoku i daj im wystarczająco dużo miejsca do jazdy.
• Jeśli nie czujesz się pewnie, nie jedź zbyt szybko. Lepiej jeździć wolniej i bezpieczniej, niż ryzykować wypadek.

Stosując się do tych wskazówek, możesz zmniejszyć ryzyko wypadku podczas jazdy na nartach i cieszyć się ulubionym sportem w pełni. Nigdy nie masz jednak 100% pewności, że wypadek się nie zdarzy. W takiej sytaucji najlepszym rozwiązaniem będzie ubezpieczenie narciarskie, które pokryje koszty leczenia i wszelkic czynności związanych z ratownictwem górskim. Co istotne, ubezpieczeniem narciarskim możesz objąć również swój sprzęt lub bagaż. 

Patrycja Pałka patrycja.palka@rankomat.pl

Zawodowo specjalista w zakresie content marketingu, prywatnie entuzjastka podróży pociągiem i tych za pośrednictwem Internetu. Uwielbia leśne wycieczki, wspinaczki górskie i spacery brzegiem morza. Miłośniczka dzikiej natury, która z równym zachwytem potrafi docenić zalety aglomeracji miejskiej. Tłumaczy zawiły język ubezpieczycieli, doskonale wie gdzie szukać noclegu i jak latać tanio.